Ο θώρακας είναι η περιοχή μεταξύ τραχήλου και κοιλίας. έχει ακανόνιστο κυλινδρικό σχήμα. το άνω θωρακικό στόμιο είναι ανοικτό και επικοινωνεί με τον τράχηλο, ενώ το κάτω κλείνεται από το διάφραγμα. το μυοσκελετικό τοίχωμα του θώρακα είναι εύκαμπτο και αποτελείται από τους σπονδύλους, τις πλευρές, το στέρνο και μύες.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
Μια
από τις σημαντικότερες λειτουργίες του θώρακα είναι η αναπνοή. Ο θώρακας όχι
μόνο περιέχει τους πνεύμονες αλλά διαθέτει και μορφώματα που είναι απαραίτητα
για την αποτελεσματική αναπνοή. Οι κινήσεις των πλευρών αλλάζουν τον όγκο της
θωρακικής κοιλότητας, γεγονός απαραίτητο για την αναπνοή.
Ο
θώρακας περιέχει και προστατεύει ζωτικά όργανα: τη καρδιά, τους πνεύμονες και
τα μεγάλα αγγεία. Επίσης, λόγω του σχήματος του διαφράγματος, το θωρακικό
τοίχωμα προστατεύει το μεγαλύτερο μέρος του ήπατος στα δεξιά και κάτω από τον
αριστερό θόλο του διαφράγματος βρίσκεται ο στόμαχος και ο σπλήνας. Επίσης οι
άνω πόλοι των νεφρών ακουμπούν στην 11η και 12η πλευρά.
Τέλος,
από το θώρακα περνούν σημαντικά ανατομικά μορφώματα. Το μεσοθωράκιο χρησιμεύει
ως διάδρομος για τα μορφώματα που διασχίζουν το θώρακα και τον ενώνουν με άλλες
περιοχές του σώματος. Το μεσοθωράκιο διασχίζουν ο οισοφάγος, τα πνευμονογραφικά
νεύρα και ο θωρακικός πόρος.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ
Ο
σκελετός του θώρακα αποτελείται από τους 12 θωρακικούς σπονδύλους, από το
στέρνο και από 12 ζεύγη πλευρών που εκτείνονται από τη σπονδυλική στήλη μέχρι
το στέρνο.
ΣΤΕΡΝΟ
Το
στέρνο έχει σχήμα ξίφους, βρίσκεται μπροστά και απέναντι από τη θωρακική μοίρα
της σπονδυλικής στήλης και αποτελείται από τη λαβή, το σώμα και την ξιφοειδή
απόφυση. Στο σημείο της ένωσης της λαβής με το σώμα του στέρνου δημιουργείται η
στερνική ή λουδοβίκειος γωνία που ψηλαφάτε εύκολα ως μικρό έπαρμα. Η βάση της
λαβής του στέρνου εμφανίζει τη μηνοειδή ή σφραγιστική εντομή.
ΠΛΕΥΡΕΣ
Οι
πλευρές είναι 12 ζεύγη (δεξιά και αριστερά) και ενώνονται στο ένα τους άκρο με
τους 12 θωρακικούς σπονδύλους και στο άλλο τους άκρο άμεσα ή έμμεσα με το
στέρνο σχηματίζοντας την θωρακική κοιλότητα, μέσα στην οποία προστατεύονται οι
πνεύμονες, η καρδιά και τα μεγάλα αγγεία.
Το
πρόσθιο άκρο των επτά πρώτων πλευρών ενώνεται άμεσα με το στέρνο με τους
πλευρικούς χόνδρους. Οι πλευρές αυτές ονομάζονται γνήσιες πλευρές.
Το
πρόσθιο άκρο της όγδοης, ένατης και δέκατης πλευράς ενώνεται έμμεσα με το
στέρνο με το χόνδρινο πλευρικό τόξο. Οι πλευρές αυτές ονομάζονται νόθες
πλευρές.
Το
πρόσθιο άκρο της ενδέκατης και της δωδέκατης πλευράς καταλήγουν ελεύθερα χωρίς
να ενώνεται με το στέρνο. Οι πλευρές αυτές ονομάζονται νόθες ασύντακτες
πλευρές.
ΚΑΚΩΣΕΙΣ
ΤΟΥ ΘΩΡΑΚΑ
Οι
κακώσεις του θωρακικού τοιχώματος και των ενδοθωρακικών οργάνων κατέχουν
ιδιαίτερη θέση στη θωρακοχειρουργική και στην τραυματολογία και αυτό διότι:
- ο θώρακας περιλαμβάνει ζωτικά όργανα,
- η έκταση της κάκωσης δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί με ακρίβεια,
- οι κακώσεις άλλων εξωθωρακικών οργάνων επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την αναπνευστική λειτουργία.
Η
κύρια αιτία των θωρακικών κακώσεων είναι τα τροχαία ατυχήματα. Σε ποσοστό 85%
αντιμετωπίζονται συντηρητικά και συνήθως δεν απαιτούν νοσηλεία σε νοσοκομείο,
αλλά το ποσοστό νοσηλείας ανεβαίνει στο 35% αν συνυπάρχουν εξωθωρακικές
κακώσεις. Η θνησιμότητα των κακώσεων θώρακα γενικά είναι 10%. Πολλοί από τους
θανάτους αυτούς μπορεί να προληφθούν με τη γρήγορη διάγνωση και θεραπεία.
Οι
κακώσεις του θώρακα κατατάσσονται σε κλειστές (όπου δεν υπάρχει λύση της
συνέχειας του θωρακικού κλωβού - οφείλονται κυρίως σε τροχαία ατυχήματα,
πτώσεις από ύψος και σύνθλιψη) και σε ανοικτές (με λύση της συνέχειας του
κλωβού - οφείλονται σε τραυματισμούς από πυροβόλα όπλα, τέμνοντα και αιχμηρά
αντικείμενα). Λιγότερο από το 10% των κλειστών κακώσεων του θώρακα και το 15% -
30% των ανοικτών απαιτούν χειρουργική επέμβαση.
Το
θωρακικό τοίχωμα προσβάλλεται συχνότερα (57% - 64%) και ακολουθούν ο
πνευμοθώρακας, ο αιμοθώρακας και οι θλάσεις του πνευμονικού παρεγχύματος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΟΥΜΠΟΥΡΑΣ
